NuVinci Harmony de ideale versnelling voor elektrische fietsen?

De NuVinci Harmony heeft de potentie om populair te worden onder de kopers van elektrische fietsen. Natuurlijk heeft hij een paar nadelen maar de voordelen overtreffen deze in grote mate. Vooral degene die niet zo handig zijn met knopjes is dit "de" versnelling. Ben je van plan een elektrische fiets met een middenmotor te kiezen dan moet je deze automatische versnelling zeer sterk overwegen omdat juist de combinatie van middenmotor en automatische versnelling nog meer voordelen biedt.

Continu variabele transmissie

De NuVinci Harmony is een continu variabele transmissie, een versnelling met ontelbaar aantal "standen". Je hebt de voordelen van een traditionele versnelling zonder de nadelen daarvan. Je hoeft zelf niet meer te schakelen, dat doet hij vanzelf. Je staat dus altijd in de juiste versnelling, ook bij het wegrijden.

Met een traditionele versnelling ben je constant bezig met schakelen als je sneller of langzamer wilt rijden. Niet zo bij de NuVinci Harmony. Die stel je eenmalig in op een voor jou prettig trapritme, cadans of trapfrequentie en daarna kan je hem vergeten. Je trappers draaien, ongeacht de snelheid altijd even snel rond en je staat altijd in de juiste versnelling. Een wel hele prettige beleving.

Hoe fijn kan elektrisch fietsen zijn? Mocht je geïnteresseerd zijn hoe deze automatische versnelling werkt dan hebben we daar een (behoorlijk technisch) artikel over geschreven hoe werkt de NuVinci Harmony?

Hoe bedien je de NuVinci Harmony versnelling?

De NuVinci Harmony is een versnellingsnaaf in het achterwiel en is met een elektrisch kabeltje verbonden met een soort "gashendel" die aan het eind van het rechterhandvat zit. Alleen het verdikte gedeelte van het handvat (zie foto) kan je verdraaien en daarmee bepaal je de stand van de instelling van de versnelling. Deze hendel kent geen "standen" maar kan op iedere positie gedraaid worden.

De NuVinci Harmony is een automatische versnelling. In welke versnelling hij staat hoef je dus niet meer zelf te bepalen, dat wordt voor je gedaan. Door aan de hendel te draaien bepaal je niet de versnellingsstand maar de trapfrequentie, je cadans, de snelheid waarmee je de trappers moet ronddraaien. Dat is mooi, want juist bij een bepaalde trapfrequentie in combinatie met een bepaalde kracht die je op je trappers moet uitoefenen, fiets je het lekkerst. Welke trapfrequentie en welke kracht dat is zal voor iedere fietser weer anders zijn. Door aan de hendel te draaien kan je die ideale stand instellen.

In balans

Met de hendel bepaal je dus de balans tussen trapfrequentie en kracht die jij op de pedalen moet uitoefenen. Wanneer je de hendel naar je toedraait zal je trapfrequentie laag zijn maar moet je meer kracht zetten (vergelijkbaar met een hoge versnelling kiezen bij een traditionele fiets). Wanneer je de hendel steeds meer van je af draait neemt geleidelijk de trapfrequentie toe maar de kracht die je moet uitoefenen op je pedalen neemt steeds verder af. Ergens bereik je een punt waarbij deze twee elementen, trapfrequentie en kracht, voor jou (op dat moment) prettig in balans zijn. Daarna kan je de hendel loslaten en kan je de versnelling helemaal vergeten en begint het optimale genieten van het fietsen. Vanaf dat moment zal de automatische versnelling zich constant aanpassen aan jou rijgedrag. Ga je langzamer of juist sneller rijden, heuveltje op of heuveltje af, je hoeft naar die hendel niet meer om te kijken en jij rijdt in al die situaties met dezelfde prettige trapfrequentie op je elektrische fiets. Dat is een wonderbaarlijke ervaring.

Trappen noodzakelijk

Met de NuVinci Harmony zijn de vervelendste aspecten van een versnelling verdwenen. Je hebt nooit meer last dat je bij een bepaalde snelheid te snel moet trappen en als je de versnelling een standje hoger zet het ook weer niet lekker rijdt omdat het trappen zo langzaam en zwaar gaat. Op dat moment wenste je een extra versnelling tussen die twee. Daarnaast ben je altijd in de weer met de versnelling, opschakelen wanneer je sneller gaat rijden en afschakelen bij langzamer rijden.

Dat is precies waar de NuVinci Harmony in uitblinkt. Deze heeft een ontelbaar aantal versnellingen en daarnaast kiest hij geheel automatisch de versnelling die het best bij jou past. De automatisch gekozen versnellingsstand is afhankelijk van de snelheid van je elektrische fiets.

Prettig wegrijden

Rij je net weg dan zal automatisch een zeer lage versnelling gekozen worden, naarmate je meer snelheid krijgt zal heel geleidelijk een steeds hogere versnelling gebruikt worden. Wat deze automatische versnelling feitelijk doet is die versnelling kiezen waardoor je trapfrequentie constant blijft. Dus of je nou net wegrijdt, lekker op gang bent of heel snel rijdt, je trapfrequentie blijft gelijk. Het enige wat veranderd is de kracht die je op de pedalen moet zetten. Hoe harder je wil fietsen, hoe meer inspanning je dit zal kosten maar dat is natuurlijk gelijk aan elke fiets, ook die met een handmatig versnellingssysteem.

Denk dus niet dat het minder "energie" kost om op een elektrische fiets te rijden met een NuVinci Harmony versnelling. Dat kan ook niet, energie "ontstaat" niet zomaar, die moet ergens vandaan komen, en dat zijn en blijven je spieren van je benen. Wat deze NuVinci Harmony voor je doet is te zorgen dat je in je ideale trapfrequentie kan blijven rijden en dat je niet meer hoeft te schakelen als je van snelheid wil veranderen.

Auto of handmatig

Op het handvat van NuVinci Harmony zit een klein metalen knopje. Daarmee kan je omschakelen tussen automatische versnelling en zelf schakelen. Het zelf schakelen geeft een gelijke ervaring als bij een elektrische fiets met handmatige versnelling alleen in dit geval heb je niet 3, 5, 7 of wellicht 21 versnellingen maar een ontelbaar aantal. De stand van de "gashendel" bepaalt de versnellingsstand. We vermoeden dat de meeste fietsers de automatische versnellingsstand zullen kiezen.

NuVinci Harmony en de elektrische fiets met middenmotor

Fabrikanten van elektrische fietsen lopen er niet mee te koop, maar een fiets met middenmotor, hebben naast de vele voordelen ook een paar nadelen. Een daarvan is dat de krachten die op de tandwielen, ketting en (indien van toepassing) versnellingsnaaf uitgeoefend worden zodanig groot blijken te zijn dat veel sneller dan je zou wensen de tandwielen, ketting en versnellingsnaaf vervangen moeten worden. De NuVinci Harmony zal deze overmatige slijtage tot een minimum beperken, immers grote krachten bij een lage trapfrequentie die zich kunnen voordoen bij verkeerd gebruik een handversnelling, zullen zich niet voordoen bij een automatische versnelling, de trapfrequentie is daar hoog dus de krachten relatief klein en dat komt ten goede aan de levensduur van de tandwielen en ketting.

De tandwielen die een normale versnelling achter heeft (derailleur of naafversnelling) die ook flink slijten bij een middenmotor aandrijving zijn geheel afwezig bij een NuVinci Harmony. Duurtesten met de NuVinci Harmony blijken tot nu toe zonder dergelijke slijtageproblemen te verlopen.

Nadelen van de NuVinci Harmony automatische versnelling

Natuurlijk heeft elke medaille een keerzijde. Het gewicht van de versnellingsnaaf is wat zwaarder (denk aan een kilo) dan een bijvoorbeeld een Nexus-7 of Nexus-8 versnellingsnaaf. De prijs is ook een stuk hoger en het rendement van de versnellingsnaaf is wat lager dan bij de normale versnellingsnaven. Van dit laatste merk je als berijder helemaal niets, de elektromotor vangt deze verschillen op. Wel heeft dit invloed op je actieradius. Die wordt wat kleiner. De ervaringen lopen uiteen maar hou rekening met 10 a 15%.

Uitvoeringen

Fallbrook, de fabrikant van de NuVinci Harmony verkoopt twee uitvoeringen zijn van de automatische versnelling:

• NuVinci Harmony advanced controller
• NuVinci Harmony base controller

De advanced controller is de luxe uitvoering en heeft de hiervoor behandelde "gashendel" waarmee je traploos je trapfrequentie in kan stellen maar door het indrukken van een schakelaar over kan schakelen naar handmatig de versnelling in te stellen (zie foto bovenaan deze pagina).

De base controller kent geen "gashendel" maar heeft naast het handvat drie drukknopjes. Die hebben een van te voren geprogrammeerde trapfrequentie instelling (hoog, midden, laag). De fietsenmaker is in staat de trapfrequentie per drukknopje achteraf bij te stellen. Deze base controller heeft geen mogelijkheid om over te schakelen naar handmatige versnelling. De base controller is achteraf te upgraden naar een advanced controller. Dit is een simpele ingreep die de fietsenmaker kan uitvoeren.

De voordelen

• Nooit meer schakelen
• De een na grootste fout van de elektrische fietser, in een verkeerde versnelling rijden, kan niet meer voorkomen
• Dus: veel minder slijtage aan ketting en tandwielen door de optimale "versnelling"
• Dus: veel minder hoge stromen uit de accu waardoor de actieradius en levensduur toeneemt
• Altijd de ideale trapfrequentie
• Nooit meer terugschakelen voor het stoplicht
• Geen "inhouden" tijdens het schakelen (bij elektrische fietsen met middenmotor)

De nadelen

• NuVinci Harmony is wat zwaarder dan een standaard naafversnelling
• Prijs is hoger
• Het rendement is lager dan een naafversnelling, actieradius is dus wat geringer
• We lezen dat er soms wat "doortrap problemen" zijn.